Erbarme dich

Het zal een uur of twee, drie uur 's nachts zijn geweest. Ik lig op de goedkoopste soort Heugafelt groene tegels. Om mij heen zes, acht koor- en orkest genoten. Ook liggend. Sommigen op de rug, starend in het donker. Anderen alsof ze net in bed zijn gerold. Kène heeft verordonneerd dat we naar Erbarme dich gaan luisteren. Ik moet het al vaker gehoord hebben, maar nu staan al mijn zintuigen op scherp. Acht bier achter de kiezen, minstens, in een voor mij vreemde omgeving, kersverse Uskiet als ik ben. Van 's ochtends negen tot 's avonds elf oefenen we Bach's Hohe Messe, deze eerste week van januari in de jaren tachtig, in de bossen van Zeist. Daartussen door is het tijd voor nog meer Bach. Ik hoorde dit voor de eerste keer bewust. Ik geniet van de tranen die in mijn oren lopen.

Honderden, duizenden Erbarme dichs en 25 jaar later. Het is vrijdagmiddag. De wassen zijn gedraaid, de soep gemaakt, en de oudste komt uit school. Per sms kondigt hij aan dat hij het vriendinnetje meeneemt. Dat vraagt om speciale muziek. De zoon moet binnenkort ingewijd in één van de drie grote werken, dus subtiele achtergrondmuziek is op z'n plaats. Dertig seconden nadat ik het meisje met de vriendelijke oogopslag de eerste hand heb gedrukt zijn zoon en vriendin boven, met cola, om wiskunde te leren. Ik druk op replay en draai aan de volumeknop.

Schilder een verhaal in minder dan 300 woorden

Wave people

Nathan has come to the beach to hear his mother’s voice. She had been a woman of few words. “I have cancer”, she told her son, and died within a week. Nathan stands on the beach and watches the outgoing tide. His mother was a wave person. She moved like one: gentle yet sudden, softening and firm. Nathan remembers her hand emerging through the banisters. She did it when he tried to escape upstairs from doing the dishes, or trying to disguise his mouthful of biscuits. Her iron fist clenched around his ankle.
“Argh” he said.
“I love you too, son”, she responded, while he turned and descended.
Nathan watches the waves, the foam, the ebbing water, and sure enough, his mother’s voice from years ago comes back to him.
“Hi uncle Henry!” she exclaimed on a stormy day, to a wave with an embonpoint. When the sea was more of a bubbling soup she waved ‘Hi, little Denise’, greeting the stillborn daughter of her cousin. Other waves were her late father, her long gone nanny or Julius Caesar.
Nathan’s feet sink in the sand a couple of yards from the water. Was he supposed to see his mother in one of those waves that all seem alike to him? ‘Bye mum’, he whispers, and feels foolish. A splash of water takes him by surprise. His shoe and sock are wet. A mirror of water glides back to the water line. It emerges again, like a transparent snake, and touches the nose of his wet shoe. Nathan kneels. His hands stroke the water that trickles in between his fingers down in the sand. He has to let go. The waves are back in place again.
‘I love you too, mum’.

100 keer eerlijk

Wat heb je in je leven al een keer gedaan? Maak dat maar vet. Zij deed het. Het sneeuwt en ik wil niet naar buiten. Feijenoord wint van ADO en ik verdrijf mijn tijd.

1. Started your own blog - een eigen blog begonnen

Eentje? Ik heb er inmiddels acht, waarvan drie openbaar voor allemaal. Klik maar eens door naar de gebiedende wijsjes en de lezende vrouwen, ze hebben veel te weinig lezers.

2. Slept under the stars - geslapen onder de blote hemel

In Urecht, op het gemeenschappelijke dakterras, vaker dan eens, met de lange liefde.

3. Played in a band - gespeeld in een band

Zingen, is dat ook spelen? Dan wel eens, improviserend, op schoolavonden.

4. Visited Hawaii - op Pampus geweest

5. Watched a meteor shower - ‘n vallende sterrenregen gezien

Met de kinderen, in Drenthe op buitenkunst. "Zou ik dit later nog weten?" vroeg me de jongste. Ik wel.

6. Given more than you can afford to charity - meer dan je kon missen aan een goed doel geschonken

Ik ben een ramp met mijn eigen geld, dus ook dit is me overkomen.

7. Been to Disneyland - de Efteling bezocht

8. Climbed a mountain - het drielandenpunt beklommen

9. Held a praying mantis - een sprinkhaan gevangen

10. Sang a solo - een solopartij gezongen (voor publiek)

Als kind zong ik het Lied van de Week voor, twintig jaar later was ik de maagd van Bach's Johannes.

11. Bungee jumped - gebungeejumped

12. Visited Paris - Parijs bezocht

Maar in Berlijn was ik nog niet.

13. Watched a lightning storm at sea - in een onweersstorm op zee gezeten

Van Hoek van Holland naar Harwich. De stapels borden kletterden tegen de grond.

14. Taught yourself an art from scratch - jezelf een kunstvorm aangeleerd

15. Adopted a child - een kind geadopteerd

16. Had food poisoning - bij Van der Valk gegeten.

17. Walked to the top of the Statue of Liberty - Op de Domtoren gestaan

Pas nadat ik uit Utrecht verhuisd was.

18. Grown your own vegetables - je eigen groenten gekweekt

In klas 5 had ik een schooltuintje. De zigeuners (die je zo nog mocht noemen) aten mijn sla en radijsjes.

19. Seen the Mona Lisa in France - de Nachtwacht gezien

20. Slept on an overnight train

Al zeker tien keer. Op z'n allergoedkoopst en brakst en ook al heel luxe, in een echt bed met een zeepje van Her Majesty the Queen.

21. Had a pillow fight - een kussengevecht gehad

22. Hitch hiked - gelift

Ik ben van voor de OV-studentenkaart.

23. Taken a sick day when you’re not ill - je ziek gemeld, terwijl je alleen een kater had…

Wel naar huis gestuurd toen ik (als enige) op kwam dagen na een woeste nacht met de halve afdeling.

24. Built a snow fort - een zandkasteel gemaakt

25. Held a lamb - lamskoteletjes gegeten

En nog erger (en lekkerder): lamstongetjes

26. Gone skinny dipping - naakt gezwommen in ‘n lichtende zee

Staat op de verlangenlijst.

27. Run a Marathon - een (halve) marathon gelopen

28. Ridden in a gondola in Venice - gepunterd in Giethoorn

29. Seen a total eclipse - een maans- of zonsverduistering gezien

In Borculo, voor het brandweermuseum, met de volbeladen vakantiefiets tussen de benen.

30. Watched a sunrise or sunset - de zon zien opgaan

31. Hit a home run - gescoord met korfbal

32. Been on a cruise - een rondvaart gemaakt in Amsterdam

33. Seen Niagara Falls in person - op de Oosterscheldedam geweest

34. Visited the birthplace of your ancestors - de geboorteplaats van je voorouders bezocht

35. Seen an Amish community - ‘n echte Staphorster familie gezien

36. Taught yourself a new language - jezelf een vreemde taal geleerd

37. Had enough money to be truly satisfied - genoeg geld gehad om tevreden mee te zijn

38. Seen the Leaning Tower of Pisa in person - de Westertoren gezien

39. Gone rock climbing - op een klimwand geklommen

40. Seen Michelangelos David - het vrouwtje van Stavoren gezien

41. Sung karaoke - meegelald met Jantje Smit

42. Seen Old Faithful geyser erupt - de geiser uitgewaaid gehad tijdens het douchen

43. Bought a stranger a meal at a restaurant - iemand een frietje mét aangeboden

Van de week gaf ik bijna iemand €20,10. Tot ik de sigaretten in haar tas zag en ze haar schoenen op de bank zette. Moralist and proud to be. ;-)

44. Visited Africa - America bezocht (in Limburg, of Drenthe)

45. Walked on a beach by moonlight - bij maanlicht langs het strand gelopen

Wat hebben ze in deze lijst met het strand? Als je jaren in Voorburg hebt gewoond, kent het strand geen geheimen.

46. Been transported in an ambulance - in ‘n ambulance gelegen

47. Had your portrait painted - je portret laten schilderen (géén karikatuur in Parijs…)

48. Gone deep sea fishing - wezen zeevissen

49. Seen the Sistine Chapel in person - de Grote Kerk (in ‘t echt) van binnen gezien

Welke Grote Kerk, die in Delft? Dan allebei.

50. Been to the top of the Eiffel Tower in Paris - op de Eiffeltoren geweest.

51. Gone scuba diving or snorkeling - gesnorkeld in het golfslagbad

52. Kissed in the rain - staan bekken in een bui

Language!

53. Played in the mud - op Lowlands geweest met regen…

'k Herinner me wel kletsnatte Parkpop en Pinkpop

54. Gone to a drive-in theater - naar een openluchtfilmfestival geweest

Geen filmfestival. Wel honderd jaar geleden de Passiespelen in Tegelen gezien.

55. Been in a movie - in een film- of televisiescène verschenen

In 1980 gestraatinterviewd voor Hier en Nu, telt dat?

56. Visited the Great Wall of China - over de Afsluitdijk gefietst

Dat laatste - saai!

57. Started a business - een eigen onderneming begonnen

58. Taken a martial arts class - ooit ‘n kunstwerk gemaakt

Mag ik het hele jaar?

59. Visited Russia - In Rusland geweest

60. Served at a soup kitchen - soep geserveerd

61. Sold Girl Scout Cookies - kinderpostzegels verkocht

Surinameglazen, Zendingskalenders, o gruwel.

62. Gone whale watching - op zeehondentocht geweest

Wel en passant een paar zeehondjes gezien, op Vlieland, vorig jaar.

63. Got flowers for no reason - zomaar tulpen gekocht

Eén van mijn grootste hobby's.

64. Donated blood, platelets or plasma - bloed gedoneerd, of een ander orgaan…

Bloed jarenlang, tot ze me niet meer wilde hebben, zo moeilijk als mijn aderen te vinden zijn ...

65. Gone sky diving - parachute gesprongen

66. Visited a Nazi Concentration Camp - in Westerbork geweest

67. Bounced a check - met een geblokkeerde pinpas bij de kassa van de Albert Heijn gestaan.

68. Flown in a helicopter - in een wentelwiek gevlogen

Het had zo maar gekund.

69. Saved a favorite childhood toy - een dierbaar speelgoed van vroeger bewaard

Als ik ooit aan de zolder toekom, wie weet wat ik allemaal vind.

70. Visited the Lincoln Memorial - het graf van Willem van Oranje bezocht

71. Eaten Caviar - kibbeling gegeten

72. Pieced a quilt - een sprei gehaakt

73. Stood in Times Square - Midden op de Dam gestaan

74. Toured the Everglades - gekanood in de Weerribben

75. Been fired from a job - ontslagen

76. Seen the Changing of the Guards in London - op het Binnenhof bekende politici gekeken.

77. Broken a bone - iets gebroken

78. Been on a speeding motorcycle - achterop een snelle motorfiets gezeten.

Nou, snel? 't Stormde hevig en we moesten naar de Meerpaal in Dronten. Eens, maar niet snel meer.

79. Seen the Grand Canyon in person - aan de Mirnsemer Klif gestaan

80. Published a book - een boek uitgebracht.

Verlangenlijst!

81. Visited the Vatican - de Basiliek van Breda bezocht

82. Bought a brand new car - een nieuwe auto gekocht

83. Walked in Jerusalem - in Jeruzalem gewandeld

84. Had your picture in the newspaper - in de krant gestaan

85. Read the entire Bible - de gehele bijbel gelezen

En ook nog de Deutero-Kanonieke boeken

86. Visited the White House - Palijs Soestdijk bezocht

87. Killed and prepared an animal for eating - je eigen eten geslacht

88. Had chickenpox - de mazelen gehad

89. Saved someone’s life - iemands leven gered

90. Sat on a jury - in een jury gezeten

Elk bedrijf moet schatplichtig zijn aan de opleiders van de werknemers - en daar doe ik graag aan mee.

91. Met someone famous - een BN-er gezoend

Die jongen die later Christus zong in de Matthaus, telt die mee?

92. Joined a book club - lid geweest van de ECI

Boek en Plaat was het geloof ik, en te lang, zoals iedereen.

93. Lost a loved one - een dierbare verloren

De paradox van het leven. Als je zelf maar oud genoeg wordt ...

94. Had a baby - een kind gebaard

Twee zelfs.

95. Seen the Alamo in person - Adamo in levende lijve gezien

96. Swam in the Great Salt Lake - gezwommen in het IJsselmeer

97. Been involved in a law suit - een rechtszaak aan de broek gehad

98. Owned a cell phone - een telefooncel gehad

99. Been stung by a bee - door een bij gestoken

100. Read an entire book in one day - een heel boek in één dag uitgelezen

Leven is lezen

In de trein (12)

Ik noem haar Jennifer. Ze is 19 jaar, blond, en aan het bellen. Heel lang aan het bellen. Ze is niet heel blij, maar haar stem klinkt vrolijk. Een kaartje naar Enschede, bijna Duitsland, is fokking 20 euro 10. Ze heeft veel vriendinnen die belangrijker voor haar zijn dan haar vriendjes. Vriendjes zijn tijdelijk, vriendinnen voor altijd. Dat vind jij toch ook?
Ze belt met de mobiel die niet in het bier is gevallen. Zelf drinkt ze geen bier. Het toetsenbord weigert, de bovenste helft tenminste. Met haar andere telefoontje heeft ze haar pincode gewijzigd in cijfers die bovenin zitten. Maar okay zit rechts onderin. Geen succes, op weg naar bijna Duitsland. Voor 20 euro 10.
Ze wil eigenlijk wel studeren. Na de zomer begint ze met psychologie. Misschien. Of zo.

Dan valt een jonge vrouw dwars over het gangpad in een stuip. Handenvol reizigers schrikken hardop. Is er een dokter? Moeten we bellen? De spoorweg tussen Amersfoort en Apeldoorn is lang. De schuifdeuren omklemmen de haren van de gevallen vrouw. Eindelijk Apeldoorn en een ambulance.

Je wilt het niet zien maar toch kijken, zegt Jennifer.

Op de zeepkist (13)

De museumshop

Een museum kan nog zo overweldigend, inspirerend, kleurrijk, leerzaam, groot of snoezig zijn, zonder shop mag je 'm van mij houden. Zelfs in een museum waar ik elke nieuwe tentoonstelling meepak, doe ik ook altijd een rondje shop. En altijd als slot. Eerst kijken, dan kopen. Of niet kopen, maakt niet uit. Voelen, dat wel, altijd en veel voelen. In een museumshop zijn altijd zaken te koop die schreeuwen om aangeraakt te worden. Mijn tien vingers, het afgelopen uur op de rug ineengevlochten geweest, jeuken inmiddels om te strelen, te graaien, te bladeren.

Dankzij mijn kaartenhobby neem ik altijd wat mooie of ludieke ansichten mee. Museumshops zijn ook het walhalla voor de (kleine) cadeautjes. Wel duur, toch mooi. Die categorie. Uit het Kröller-Müllerwinkeltje nam ik het prachtigste inpakpapier mee, en ook een ketting waar ik telkenmale lof mee oogst.

In het buitenland oogst ik pennen. Niets heerlijker dan tijdens het landelijk afstemmingsoverleg planstudies te mogen schrijven met een pen van de National Gallery. Of van het Louvre.

In Louisiana gingen vriendin en ik helemaal los. De foto is alleen nog maar van mijn oogst. De dropjes zijn door de collega's opgegeten. De zoon noemt de ketting een doucheslang.

En wel hierom

Ik kocht Verse dadels in één van uw filialen. Streepjescode 8710400514008.

Onder productinformatie tref ik aan:

Voedingswaarde per 100 genergie 1135 kj / 270 kcal

maar ook:

Een dadel bevat gemiddeld 14 kcal.

Aangezien de inhoud 250 gram is en 12 dadels bevat een dadel, uitgaande van 270 kcal/100 gram 56,25 kcal ((270 * 2,5) / 12).

Of de 12 dadels à 14 kcal (gezamenlijk 168) leveren een aantal kcal per 100 gram op van 67,2 (168/2,5).

Ik verzoek u mij te vertellen welke van de getallen juist is en de productinformatie aan te passen.
Met vriendelijke groet.

Mediastilte

Hoe zou het met Liset van Dommelen gaan? Liset is kunstenaar, in Delft. Een tijdje geleden besloot ze een jaar lang zonder krant, zonder radio, zonder televisie, zonder tijdschriften, kortom, zonder nieuws te gaan leven. Ze houdt over haar ervaringen een weblog bij. Liset was vooral benieuwd wat ze met de vrijgekomen tijd zou gaan doen.

Ruim een jaar geleden besloot ik me niet langer druk te maken over financieel economische zaken. Een fantastisch besluit waar ik zeker de afgelopen weken dolblij om was. Zodra het acht uur journaal over de crisis (alleen het woord al) begint, sta ik van de bank en pak een boek, hang een was op of verzin wat om te schrijven. Vrijheid zo makkelijk gekozen. Maar helemaal geen nieuws?
Weet Liset dat Obama inmiddels elect is? Dat Feijenoord vanmiddag eindelijk weer eens gewonnen heeft? Of heeft ze haar oren en ogen echt gesloten en komt ze er te zijner tijd bij toeval achter dat Relus ter Beek niet meer onder ons is en dat Lance Armstrong weer volop aan het trainen is?

Ik voel me wel eens media verslaafd. Op mijn vrije vrijdag, als Bach wordt gedraaid, of Queen of de liedjes van Hamelen, al naar gelang mijn stemming, gaat toch eens per paar uur op het hele uur de radio even aan. Of scan ik teletekst. Op werkdagen in de trein lees ik Pers, Metro en Spits en op kantoor surf ik dagelijks naar www.nu.nl. Zou ik zonder kunnen? Ik denk het wel. Wil ik het ook? Soms. Ga ik het ook proberen? Wie weet. Maar niet als ik dan niet mag bloggen :-)

In Nederland kan iets gebeuren

Bij de lezer mag mijn liefde voor het kamperen bekend zijn. O, die glorieuze dagen zonder televisie, zonder internet, zonder kunstmatige verwarming, het heerlijke behelpen zonder stroom. Ontneem mij zelfs even het water: sperzieboontjes gekookt in appelsap op een campinggasje smaken ook. Ik ga natuurlijk niet onvoorbereid op reis. Het prachtige zakmes zit in de broekzak, meters korte en langere stukken touw, kaarsen, luchifers, het hoort bij de standaard kampeerinventaris.

Jack Wouterse doet een radioreclame waarin een beeld geschetst wordt van mijn ideale leven: "Er komt een tijd dat de verwarming uitvalt, dat we het een paar dagen zonder stroom moeten doen..." en mijn hart springt op. Hier gaat een topvakantie aangekondigd worden! Maar nee. Mijn vakantie is een ramp, moet ik van de rijksoverheid begrijpen.

Change

We waren bij oma geweest, op vier hoog in de Tattistraat, Rotterdam Alexanderpolder. Hij verscheen een meter van mijn voeten. Zijn hoofd vulde het gehele ronde raampje. Ik verstijfde. De lift zakte en het hoofd steeg. De deur ging open en ik zag nu de mijnheer helemaal. In keurige regenjas en met een vriendelijke glimlach. Ik gilde. Mijn moeder schrok. Ik zag dat ze zich schaamde. Ik bleef stokstijf staan. De man stapte - nog steeds glimlachend - opzij. Ik schaamde me nu ook, maar kon niet ophouden met gillen. Ik denk dat mijn moeder zacht sorry zei, terwijl ze me voorttrok, terug naar ons dorpje.

Het was 1972. Ik was acht jaar. Ik zag mijn eerste neger.

Onbelangrijk stokje

Ik kreeg van haar een stokje toegeworpen. Vertel zes onbelangrijke dingen over jezelf. Toe maar! Ik hoorde mezelf de afgelopen weken meermalen zeggen dat ik niet zo'n weblog heb van "Gisteren waren we in de dierentuin en het was erg leuk". Is dit niet hetzelfde soort informatie?
Ach, komaan, ik moet de weblogdraad duidelijk weer oppakken. Daarom, hierbij, zes onbelangrijke zaken over mijzelve:

1
Ik trek eerst de linkerschoen en dan de rechterschoen aan.
2
Ik gebruik op het werk de middelste van de drie damestoiletten.
3.
De huisnummers van mijn woningen tot nu toe: 12, 18, 317, 440, 136, 104bis, 43, 6, 236, 29 en 20.
4.
Mijn moeders moeder had 25 kleinkinderen, waarvan ik in tijd de tweede en het eerste meisje was.
5.
Als de ingeblikte NS-omroeper werkzaamheden aankondigt en begint met 'Dames en heren...', dan antwoord ik hardop 'Ja?'.
6.
Bij de koffie lust ik alle soorten chocola en gebak, maar van suiker in de koffie ga ik over mijn nek.

Dubbelgangers (2)

Het jongske links kent u. Het is Gerard Bakker, als Elvis onvolprezen in Van jonge leu, de Tukse soap. Rechts ziet u zijn oudere broer, zijn piepjonge vader, nee, niet echt, maar dan toch bijna. Prachtige foto trouwens. De mijnheer rechts heet Paul Sterk. Hij debuteert binnenkort. Met een roman. Hij wel. Boeiende sprekers zijn te verwachten op zijn boekpresentatie, later deze maand. Dat dan weer wel.