Italië bezoeken betekent een onvermijdelijke onderdompeling in de Renaissancekunst, zodra je een kerk of museum binnenstapt. Een voor mij praktisch onbekende kunstperiode, waar ik aangenaam door getroffen werd. De thematieken zijn schaars. 'Daar heb je weer zo'n INRI', wezen de jongens na aanblik van de tigste kruisiging. Ook de Maria Boodschap, de Annunciazione, deed het goed op fresco, hout of doek.
In het evangelie van Lucas (hoofdstuk 1, vers 26-35) bezoekt Gabriël het meisje Maria om haar te vertellen dat ze de zoon van god zal dragen. 'Ze moet zo oud zijn geweest als jullie nu', merkte een lerares in klas twee of drie van de middelbare school ooit op. 'Oef, mijn moeder zou me nooit geloven', reageerde een klasgenootje. Onder andere Pintoricchio - we bezochten een tentoonstelling in Perugia - legde het gebeuren voor de relatieve eeuwigheid vast.
Opvallend is dat Maria in bijna alle afbeeldingen leest. Het zou de heilige schrift zijn, een gedeelte uit het boek Jesaja, waar vooruit verwezen wordt naar wat haar gaat overkomen. Dat ze leest is prettig voor mijn verzameling lezende vrouwen, maar - excusez le mot - ongeloofwaardig. Om het heftige moment vast te leggen (help een engel en wat zegt hij nou!?) is het zonder meer een vondst haar met een boek af te beelden. Een lezende is immers geconcentreerd, en elke verstoring levert al een natuurlijk afweer op. Fraaie lichaamstaal, door de schilders talloze malen indrukwekkend in verf gevangen.
Edith de Gilde ving het moment in even mooie woorden:
annunciatie
het zal je maar gebeuren
leef je gewoon je meisjesleven
knielt er ineens een engel aan je deur
je draait je lichaam
heft handen in afweer
vindt elke vluchtweg afgesneden -
het goed is al geschied
en jij krijgt het te dragen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten